Stulecie Urodzin Jana Karskiego

24 kwietnia o godz. 17.00 w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej  w Kielcach odbędzie się pokaz filmów o Janie Karskim, jednym z najwybitniejszych Polaków XX wieku: „Moja misja” i „Człowiek, który chciał zatrzymać Holocaust”. Projekcja połączona będzie z finisażem wystawy  „Przybyli, odeszli… są: Żydzi polscy”. 

 

„Człowiek, który chciał zatrzymać Holocaust”
W reportażu Jana Grzybowskiego podjęto próbę odpowiedzi na pytania, co dziś o bohaterskim Polaku, który próbował zapobiec żydowskiej tragedii, myślą Izraelczycy i jakie miejsce w stosunkach polsko-żydowskich zajmuje Jan Karski?  Co osoba Jana Karskiego, jego wojenna i powojenna działalność mogą wnieść w pozytywne kształtowanie wizerunku Żydów w Polsce i Polaków w Izraelu?     

 

Reżyseria: Jan Grzyb, Polska 2005

„Moja misja”
Zdanie, które w jakimś sensie otwiera film – „Tam był szatan – teraz chcemy wrócić do Boga” – to refleksja Jana Karskiego na temat Zagłady. Zdanie to  chyba pomagało mu w przypominaniu wydarzeń sprzed ponad 50 lat. Ten film najpełniej pokazuje życie Karskiego poprzez jego własne wspomnienia i wypowiedzi innych, w tym: Jerzego Giedroycia, Szewacha Weissa, rabina Chaskiela Bessera, Elego Zborowskiego, Michaela Berenbauma, Moshe Beyskiego, Ryszarda Horowitza, Aleksandra Kwaśniewskiego, Józefa Gierowskiego, Avnera Shaleva.

Karski opowiada o swojej młodości, studiach na Uniwersytecie Jana Kazimierza (także relacjach z kolegami Żydami) i służbie w wojsku we Włodzimierzu Wołyńskim, następnie o kolejnych misjach już w czasie okupacji niemieckiej, o ucieczkach                        z aresztu. Karski podkreśla, że jego rolą było przekazywanie informacji bez ich oceniania („byłem nagraną płytą”). Pomimo że takie też było jego zadanie  w odniesieniu do wiadomości o losie Żydów polskich, Karski z przejęciem przypomina brak wiary w jego przekazy i brak spodziewanej reakcji ze strony najwyższych władz brytyjskich i amerykańskich, zwłaszcza prezydenta Roosevelta. 

 

Film realizowano w USA, Francji, Anglii, Izraelu i w Polsce. (oprac. ŻIH)
reż. Michał Fajbusiewicz i Waldemar Piasecki, Polska 1996

Wystawa Przybyli, odeszli… są: Żydzi polscy

Wystawa „Przybyli, odeszli… są: Żydzi polscy” pokazuje drogę Żydów do Polski, wielowiekowość i różnorodność dróg ich życia i działalności w Polsce (od średniowiecza do dziś). Na szczególne podkreślenie zasługuje dorobek intelektualny żydowskich myślicieli i artystów mieszkających w Polsce, z którego korzystały i korzystają nie tylko kultura polska i światowa, ale i judaizm na całym świecie. Wystawa obrazuje także ostatni etap drogi życia Żydów polskich, czyli przeprowadzoną przez hitlerowskie Niemcy planową zagładę Żydów z Europy w czasie drugiej wojny światowej. Końcowy akcent stanowią fotografie ilustrujące obecność Żydów we współczesnej Polsce.