Konferencja ma charakter otwarty, sesje będą także transmitowane za pośrednictwem kanału YT Muzeum Narodowego w Kielcach. Konferencji towarzyszą wydarzenia – wystawa, projekcja filmu oraz spotkania autorskie – organizowane przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego.

Konferencja Żydowscy obywatele polskich miast i ich żydowskie dziedzictwo. Rok pamięci Żydów kieleckich

5–6 grudnia 2022, Muzeum Narodowe w Kielcach, oddział Muzeum Dialogu Kultur, Kielce, Rynek 3

PROGRAM KONFERENCJI:

 5 grudnia 2022:

9.00 Powitanie prof. dr hab. Robert Kotowski (Muzeum Narodowe w Kielcach)
Bogdan Białek (Stowarzyszenie im. Jana Karskiego), prof. dr hab. Maciej Tomal (Instytut Judaistyki Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

9.15–11.00 I sesja: Sztetł, czyli hejm

Prowadzenie: prof. dr hab. Maciej Tomal

Ewa Kuma-Zielińska – Żydzi w średnim mieście Królestwa Polskiego.
Przypadek Płocka w XIX wieku

Martyna Grądzka-Rejak – Kolbuszowa – historia żydowskiego miasteczka. Zarys projektu badawczego
Agnieszka Dziarmaga – Materialność i przestrzeń dawnych sztetli nośnikiem pamięci o żydowskich mieszkańcach. Wybrane aspekty
Marek Tuszewicki – Domy opieki dla osób starszych na łamach żydowskiej prasy kielecko-radomskiej okresu międzywojennego
Krzysztof Bielawski – Cmentarze żydowskie w województwie świętokrzyskim

11.30–13.30 II sesja: Keltz, czyli życie

Prowadzenie: prof. dr hab. Andrzej Żbikowski (Żydowski Instytut Historyczny)

Kinga Banasik – Stosunki polsko-żydowskie w świetle „Kielcer Cajtung”
Maciej Tomal – Dziennik rabina Moszego Nachuma Jerusalimskiego/Jeruszalimskiego z okresu I wojny światowej
Leszek Hońdo – Kielecka księga cmentarna
Dominik Flisiak – Opis działalności intelektualnej, społecznej oraz kulturalnej żydowskich obywateli Kielc na łamach „Sefer Kielce”

15.00–16.30 III sesja: Zagłada Keltz, Zagłada sztetl

Prowadzenie: prof. dr hab. Robert Kotowski

Edyta Gawron – Źródła do Zagłady Żydów na terenie województwa świętokrzyskiego wywołane w XXI wieku. Przykład materiałów Yahad-In Unum z Włoszczowy
Marek Maciągowski – Świadectwa Zagłady – wokół kolekcji Mieczysława Zagajskiego
Alicja Bartnicka – Nie tylko mieszkańcy tutejszego getta. Żydowscy robotnicy przymusowi w fabryce amunicji HASAG w Skarżysku-Kamiennej podczas II wojny światowej
Piotr Świerczyński – Kielecka synagoga. Współtowarzyszka losów zgładzonej wspólnoty

 6 grudnia 2022:

9.00–10.30 IV sesja: Przemoc antyżydowska

Prowadzenie: prof. dr Jan Tomasz Gross

Bogdan Białek – Co się zdarzyło raz… Rzecz o pierwszym pogromie kieleckim
Mirosław Wójcik – Pogrom w Wodzisławiu 18 listopada 1918
 Grzegorz Gauden – Lwów – miasto „niewinne”. Pogrom 22–24 listopada 1918 roku
10.30–11.00 przerwa kawowa

11.00–12.30 V sesja: Przemoc antyżydowska po Zagładzie, głosy i interpretacje Prowadzenie: prof. dr hab. Andrzej Żbikowski
 Katarzyna Kuczyńska-Koschany – „Chcę Polski lubelskiej, nie kieleckiej”. Analiza i interpretacja listów Juliana Tuwima do siostry Ireny z czerwca i lipca 1946 roku jako świadectwa reakcji na iskrzenie (przed) pogromowe i na wydarzenia 4 lipca 1946 w Kielcach

Sławomir Żurek – Literackie świadectwo pogromu kieleckiego. O Wierszu do Polski Stanisława Wygodzkiego
Bożena Szaynok – Kościół katolicki w Polsce wobec pogromu Żydów w Kielcach

14.00–16.00 VI sesja: Pamięć i obecność

Prowadzenie: prof. dr hab. Bożena Szaynok
 Anna Bikont – Cena. O powojennych losach Łajci ze Skarżyska-Kamiennej i innych dzieci ze świętokrzyskiego
 Tomasz Domański – Żydzi skazani przez sądy niemieckie za opuszczenie gett w regionie kieleckim – przyczynek do badań
 Klaudia Kwiecińska – Pamięć o jędrzejowskim sztetlu 80 lat po zagładzie getta. Wnioski po otwarciu wystawy czasowej
w Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie
 Jolanta Kruszniewska – Odzyskiwanie pamięci o Zagładzie Żydów na przykładzie Grybowa (komunikat)
 Andrzej Białek – Stowarzyszenie im. Jana Karskiego. Służba dla pamięci i przyszłości (komunikat)

16.00–16.30 Podsumowanie i dyskusja

Prowadzenie: prof. dr hab. Maciej Tomal

 WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
Organizator Stowarzyszenie im. Jana Karskiego

2 grudnia godz. 17.00
otwarcie wystawy prac Dovil? Dagien?
„PAMIĘĆ ROŚLIN” fotografie twarzy dzieci Holocaustu na liściach roślin
Instytut Kultury Spotkania i Dialogu, ul. Planty 7

3 grudnia godz. 17.45
projekcja filmu dokumentalnego „PRZY PLANTY 7/9”
kino „Moskwa”, ul. Staszica 5

5 grudnia, godz. 18.30
„DZIADY I DYBUKI” – spotkanie z Jarosławem Kurskim Prowadzenie Bogdan Białek
Instytut Kultury Spotkania i Dialogu, ul. Planty 7

6 grudnia godz. 18.30
„CZEGO UCZYMY SIĘ BADAJĄC RELACJE POLSKO-ŻYDOWSKIE”
Panel z udziałem Anny Bikont, Bożeny Szaynok, Grzegorza Gaudena,
Jana Tomasza Grosa. Prowadzenie – Bogdan Białek
Instytut Kultury Spotkania i Dialogu, ul. Planty 7

 WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
Organizator Muzeum Narodowe w Kielcach

Konferencji „Żydowscy obywatele polskich miast” towarzyszyć będzie okolicznościowa wystawa prezentująca wybrane obiekty z kolekcji historycznej, jak przywilej Jana III Sobieskiego dla Żydów w Chęcinach z 1676 roku, XIX-wieczny fragment Tory, zabytki z okresu międzywojennego oraz fotografie.
Wystawa prezentowana będzie w Muzeum Dialogu Kultur.